استفاده از هادی مس خالص در کابل های موسوم به مسی، هم مطابقت آنها با استاندارد را نشان میدهد و هم رسانایی الکتریکی بالا (High electrical conductivity) را فراهم میکند.
خلوص مس در کابل؛ مسئله این است
سنگ مس در طبیعت و معادن، معمولاً به صورت ترکیبی با دیگر عناصر یا مواد است. پس از طی فرایندهای استخراج، تغلیظ، ذوب و پالایش، میتوان به مس با درجۀ خلوص بالا دست یافت. مفتول مسی که از کاتد مس ساخته میشود و برای تولید انواع سیم و کابل مسی به کار میرود، بایستی دارای حداقل خلوص 99.9% باشد تا بتوان عنوان مس خالص را برای آن به کار برد.
اما چه میشود که مس در کابلها ناخالص میگردد؟ اغلب علت یکی از نکات زیر است:
- مفتول 8 میلیمتری که ورودی خط تولید کابل است، خود به عللی غیر عمدی مانند روش تولید (مثلاً دستگاههای بازیافت مس بدون کنترل ناخالصیها)، ناخالصی بیش از حد مجاز دارد.
- عمداً به جای مفتول مس خالص، مفتولهای ترکیبی یا آلیاژی به کار میبرند تا قیمت محصول نهایی کاهش پیدا کند. درصد مس در این نوع مفتولها بسیار کم است.
مس که قیمتش بالا رفت، متأسفانه روشهای غیراستاندارد برای پایین آوردن قیمت سیم و کابل توسط برخی از تولید کنندگان به کار گرفته شد. اما خطرات و خسارات مالی و جانی این نوع محصولات آنقدر زیاد است که هیچ توجیهی برای ساختشان به این روش وجود ندارد.
انواع کابل با رسانای مس خالص
گروهی از کابل ها وجود دارند که بر پایۀ استانداردهای بین المللی IEC و استاندارد ملی ایران (INSO)، باید فقط با هادی مس خالص تولید شوند. به کار بردن هر نوع فلز دیگری در بخش رسانای این کابل ها، بر خلاف استانداردهاست. انواع پرکاربرد این کابلها عبارتند از:
- کابلهای برق افشان 300/300، 300/500، 450/750 و 600/1000 ولت
- کابل های برق مفتولی (خشک) و نیمه افشان 300/500 ولت
- کابلهای فرمان یا کنترل افشان بدون شیلد و شیلد دار 300/500 ولت
- کابل های کنترل مفتولی یا نیمه افشان بدون زره و شیلد یا شیلد و زره دار 0.6/1 کیلوولت
- کابلهای برق و فرمان تخت 300/500 و 450/750 ولت
- کابل های تلفن زوجی داخل و بیرون ساختمانی
- کابلهای شبکه های کامپیوتری اعم از: Cat5E, Cat6, Cat6A و Cat7
- کابل های مخصوص جوشکاری با قوس الکتریکی
- کابلهای ابزار دقیق بدون آرمر یا آرمردار 300/500 یا 500 ولت
دسته ای دیگر از کابلها هستند که بر مبنای استاندارد های IEC و INSO، هم قابل تولید با هادی مسی هستند و هم آلومینیومی. اما باید توجه داشت که اگر مسی باشند، باید با رسانای مس خالص تولید شوند (حداقل خلوص 99.9 درصد) و اگر آلومینیومی خواهند بود، حتماً از آلومینیوم خالص (حداقل 99.5 درصد) در ساخت آنها استفاده شود. موارد مهم این کابلها عبارتند از:
- کابلهای قدرت 0.6/1 کیلو ولت
- کابل های زمینی فشار متوسط مانندِ: 6/10، 12/20 و 18/30 کیلوولت
- کابل های قدرت فشار قوی مانندِ: 38/66، 76/132 و 133/230 KV
- کابلهای زمینی فوق فشار قوی مثلِ: 230/400 کیلو ولت
فروش کابلهای تمام مس
در این مرکز فروش، انواع کابل تمام مس که با هادی مس خالص تولید شده اند، عرضه میگردند. گوناگونی این محصولات شامل: کابلهای برق، کنترل، ابزار دقیق، کابل جوش، تلفن، مخابراتی، دیتا، کواکسیال، سیگنالینگ، اعلان حریق، فایر آلارم، LAN، KNX، کابل جرثقیل سقفی، بالابر و تراولینگ میگردد.
در بازار و فضای اینترنت، روشهای مختلفی برای اطمینان از تمام مس بودن سیم یا کابل ها پیشنهاد میشود. روش مطمئن برای آگاهی از خلوص مس در بخش رسانای کابلها، اندازه گیری مقاومت الکتریکی آنها و مقایسۀ نتایج با مقادیر مندرج در استاندارد مرتبط با آن محصول است. اگر مقاومت الکتریکی بالاتر از رقم استاندارد بود، متوجه خواهیم شد که یا رسانای کابل ناخالصی بالایی دارد و یا سایز آن پایینتر از مقدار اعلام شده است و در هر دو حالت، این کابل مردود و غیر استاندارد است؛ حتی اگر دارای نشان و کد استاندارد هم باشد.