آیا اکنون سیستم دو فاز وجود دارد؟ منظور کاربران از کابل برق دو فاز چیست؟ با روشنگری، ابهامات برطرف میشوند و به کابل مناسب دست خواهید یافت.
سیستم برق دو فاز
خوب است بدانید که در اوایل قرن بیستم میلادی، از برق AC دو فاز استفاده میشد. در این سیستم، دو مدار وجود داشت که اختلاف فاز میان آنها، 90 درجه بود. معمولاً در شبکۀ دو فاز، از چهار هادی استفاده میشد؛ دو هادی برای هر فاز. گاهی هم سیستم به صورت سه سیمه بود؛ یعنی دو هادی برای فازها و یک هادی مشترک (برای جریان برگشت) که سایز آن بزرگتر از دو هادی دیگر بود.
در ویکی پدیا آمده است که ژنراتورهای آبشار نیاگارا که در سال 1895 میلادی نصب شدند، بزرگترین ماشینهای الکتریکی جریان متناوب دو فاز در آن سالها بودند.
گفتنیست که در برخی مناطق مانند آمریکای شمالی، نوعی سیستم توزیع برق با نام Split-phase وجود دارد که شبیه سیستم دو فاز است؛ اما از گروه تکفاز به شمار میرود. در این سیستم که با ترانسفورمرهای خاص و در تغذیۀ برخی از بارهای خانگی و تجاری سبک به کار میرود، از سه هادی استفاده میگردد. دو فاز و یک نول که میان فازها نسبت به نول، °180 اختلاف فاز وجود دارد.
برای بارهای الکتریکی کم مصرف مانند روشنایی، از فاز و نول با ولتاژ 120 ولت استفاده میشود. برای وسایل پر مصرف مانند اجاقها، آبگرمکنها و سیستمهای تهویۀ مطبوع، دو هادی خط با ولتاژ 240 ولت 60 هرتز به کار میرود. به تصویر زیر دقت بفرمایید.
مقایسۀ سیستم دو فاز با تکفاز و سه فاز
یکی از مزایای سیستم دو فاز نسبت به تک فاز این بود که ساخت و استفاده از الکتروموتورهای ساده و خود راه انداز را ممکن میکرد. میدانیم که موتورهای تکفاز، اساساً بدون سیستم راه انداز کمکی، نخواهند چرخید. چون بر خلاف موتورهای سه فاز، فاقد میدان مغناطیسی دوار حاصل از جریان های الکتریکی فازها با اختلاف فاز °120 هستند.
در موتورهای جریان متناوب تکفاز با به کارگیری روشهایی مانند فاز شکسته (سیم پیچ راه انداز)، خازن راه انداز یا روش قطب چاکدار، یک گشتاور استارت ایجاد میگردد تا پس از آن موتور بتواند به چرخش خود ادامه دهد. اما در سیستم دو فاز و به دلیل وجود اختلاف فاز نود درجۀ مذکور، این مسئله وجود نداشت و دو سیم پیچ با امپدانس یکسان برای راه اندازی و کار کردن موتور کافی بودند. در کنار این، موتورهای دوفاز عملکرد نرمتر و بدون تکانه ای نسبت به موتورهای تکفاز داشتند.
با وجود این مزیتها، سیستمهای سه فاز برتر از دو فاز بودند. در سیستم انتقال و توزیع برق اولیۀ جریان متناوب سه فاز، جمع برداری جریانهای فازها صفر خواهد بود و میتوان هادی نول یا برگشت را حذف نمود. این موضوع باعث میشود هزینۀ اجرای خطوط سه فاز با سه هادی، کمتر از سیستمهای دو فاز با چهار هادی یا سه هادی باشد که رسانای مشترک آن به سایزی بزرگتر برای بازگشت جریان دو فاز نیاز داشت.
بنابراین، در سیستمهای تولید، انتقال و توزیع برق عمومی جریان متناوب امروزی، سیستم دو فاز با اختلاف فاز نود درجۀ یاد شده، کاربرد ندارد و از برق سه فاز و تکفاز استفاده میشود.
منظور کاربران از کابل برق دو فاز چیست؟
با این توضیحات، دانستیم که عملاً برق دو فاز در سیستم توزیع برق عمومی امروزی وجود ندارد. پس، مقصود برخی کاربران از کابل برق دو فاز در جست و جوهای اینترنتی یا در بازار چیست؟
باید گفت که منظور اکثریت قریب به اتفاق این مشتریان گرامی از اصطلاح دو فاز، کابل برق دو رشته است. یعنی همان کابلهایی که در سیستم جریان متناوب تکفاز به کار میروند. در این کابلهای دو رشتۀ برق، یک هادی برای فاز خواهد بود و دیگری برای نول.
بر این اساس، انواع کابل دو رشتۀ برق عبارتند از:
- کابلهای افشان سبک در سایزهای: دو در نیم و دو در هفتاد و پنج صدم میلیمتر مربع
- کابل های افشان یا قابل انعطاف مسی معمولی در سایزهای: دو در یک، دو در یک و نیم، دو در دو و نیم، دو در چهار، دو در شش، دو در ده و دو در شانزده میلیمتر مربع
- کابل های مفتولی و نیمه افشان مسی معمولی و زمینی در سایزهای: 1.5×2، 2.5×2، 4×2، 6×2، 10×2 و 16×2
- کابلهای نیمه افشان آلومینیومی زمینی در سایزهای: 10×2، 16×2، 25×2 و 35×2
خرید کابل برق دو رشتۀ استاندارد
ما اینجاییم تا کابل های برق استاندارد را با کیفیت ساخت درجه یک تقدیم شما نماییم. اگر خواستار بهترین کابل برق دو رشتۀ ایرانی در هر کدام از گروههای افشان و مفتولی (اصطلاحاً خشک یا استخوانی) هستید، از این طریق به خواستۀ خود دست خواهید یافت.