پس از طراحی یک سامانه روشنایی توسط اصول مهندسی، باید ببینیم سیم یا کابل مناسب برای روشنایی با توجه به مشخصات هر پروژه، چه نوع سیم و کابلیست.
سیستم روشنایی و مهندسی روشنایی
مهندسی روشنایی تلفیقی از زیست شناسی، روان شناسی، زیبایی شنایی، فیزیک نور و مهندسی برق است. زندگی امروز بشر به گونه ایست که ایجاب مینماید روشنایی مصنوعی در شب ایجاد شود؛ اما ایجاد این روشنایی اگر به درستی انجام نگیرد، مسائل متعددی را سبب خواهد شد، از جمله:
- خستگی چشم
- سر درد
- نقص تدریجی بینایی
- کاهش ایمنی
- افزایش خطاها، خطرها و سوانح در معابر، کارگاهها و درمانگاهها یا بیمارستانها
- افزایش مصرف انرژی
مهندسی روشنایی تلاش میکند روشنایی رضایت بخشی را فراهم آورد که برخی از خصوصیات آن را مرور میکنیم:
- نور کافیست.
- درخشندگی به مقداریست که سبب چشم زدگی نمیشود.
- نور از دیدگاه توزیع فرکانسها مطلوب است.
- سایه های مزاحم ایجاد نمیشوند.
- از به وجود آمدن آلودگی نوری جلوگیری میشود.
این طراحی مناسب منتج به افزایش رفاه، تندرستی و ایمنی انسانها میشود و بازدهی کارها را بالا میبرد.
برای ایجاد نور مصنوعی از انواع لامپها و چراغهای الکتریکی استفاده مینماییم. برق مورد نیاز این چراغها از طریق سیم و کابلهای برق تأمین میشود. در ادامه این متن راجع به انتخاب سیم و کابل مناسب روشنایی بیشتر خواهید دانست…
انتخاب سیم و کابل برق برای روشنایی
پس از طراحی روشنایی و مشخص شدن شدت نور لازم و نحوه تأمین آن توسط لامپها، حال به کابل و سیم مناسب روشنایی طراحی شده نیاز خواهیم داشت. سیم یا کابل روشنایی با توجه به شاخصه های زیر انتخاب خواهند شد:
- توان مصرفی لامپها و چراغها
- محل نصب لامپ یا چراغ و به تبع آن محصل نصب سیم و کابل برق
- فاصله چراغها از یکدیگر و از منبع انرژی الکتریسیته
با دانستن این فاکتورها میتوانیم نوع و سایز مناسب سیم و کابل برق را تعیین نماییم تا در نتیجه آن برق رسانی به لامپها و چراغهای الکتریکی به طور ایمن و پایدار انجام پذیرد.
انتخاب نوع سیم و کابل با توجه به محل نصب چراغها
- لامپها و چراغهای ثابت نصب شده در اتاقهای داخل ساختمان: سیم برق مسی افشان یا مفتولی
- چراغهای مطالعه، رومیزی (آباژور) و قابل حمل: کابل افشان مسی سبک گرد یا تخت
- چراغهای دیواری یا نصب ثابت تزئینی: سیم تخت یا کابل سبک تخت
- چراغ های آویزی: کابل افشان سبک گرد یا تخت یا بند تخت (سیم نایلون)
- لامپهای راه پله ها و پارکینگها: سیم برق مسی افشان یا مفتولی، کابل افشان یا مفتولی معمولی گرد
- سیم و کابل روشنایی سوله یا سالنها: سیم برق مسی افشان یا مفتولی، کابل افشان یا مفتولی مسی معمولی
- کابل روشنایی محوطه: کابل افشان یا مفتولی معمولی در حالی که مستقیم در زیر خاک قرار نگیرد و در معرض تابش مستقیم آفتاب نباشد.
- کابل مناسب برای روشنایی معابر، پارکها یا استادیومها: کابل مفتولی مسی زمینی یا کابل آلومینیومی زمینی در شرایطی که ارتباط تیرهای چراغ برای از طریق کابل زمینی فراهم خواهد شد و کابل خودنگهدار آلومینیومی برای مکانهایی که کابل به صورت هوایی نصب میشود.
- لامپها و چراغهای داخل استخر یا آب نماها: کابلهای افشان با عایق و روکش مقاوم در برابر نفوذ آب
- چراغهای داخل تونلها، مترو، قطار، هواپیما و آسانسورها: سیم و کابلهای برق افشان، نیمه افشان یا مفتولی با روکش هالوژن فری و کم دود (LSZH یا LSFOH)
- مدار روشنایی اضطراری: سیم یا کابل مقاوم در برابر حرارت یا ضد حریق
برای تغذیه روشنایی معابر یا مثلاً یک استادیوم ممکن است به دلیل بُعد مسافت یا مصرف برق بالای چراغها، نیاز باشد از برق سه فاز استفاده کنیم و توان مصرفی لامپها را بر روی فازها تقسیم کنیم. در این حالت از کابلهای سه فاز مسی یا آلومینیومی 4 یا 5 رشته استفاده خواهیم کرد.
انتخاب سایز سیم و کابل بر اساس توان و آمپر مصرفی
برای به دست آوردن آمپر مصرفی لامپ و چراغها در برق تک فاز، میتوانیم توان درج شده در لامپ (ها) یا همان وات را بر عدد 115 تقسیم نماییم و عدد به دست آمده جریان الکتریکی مصرفی با یکای آمپر خواهد بود.
عدد 115 از ضرب ولتاژ شهری 230 ولت در ضریب قدرت 0.5 به دست آمده است. این ضریب قدرت، میانگین PF لامپهای LED تولید داخل است. چنانچه از لامپهای دیگر استفاده شود، میتوان با مراجعه به مشخصات آنها، از ضریب قدرت و آمپر مصرفیشان مطلع گشت.
برای نمونه یک لامپ 50 واتی LED، جریانی در حدود 0.43 آمپر نیاز خواهد داشت و یا یک چراغ 1000 واتی LED به جریانی نزدیک به 8.7 آمپر برای روشن شدن نیاز دارد.
در جدول زیر حداکثر جریان مجاز سیم برق افشان، نیمه افشان و مفتولی و نیز کابلهای برق افشان و مفتولی سبک و معمولی را ملاحظه میفرمایید:
در سیم کشی داخل ساختمانها، غالباً طول سیم و کابلها زیاد نیست و از جدول حداکثر جریان مجاز میتوان برای پیدا کردن سایز مناسب استفاده نمود؛ اما در مکانهایی که مسافت و طول کابل زیاد است، افت ولتاژ حتماً باید در نظر گرفته شود. بیشینه افت ولتاژ مجاز مدارهای روشنایی، 3 درصد است.
مثالهایی از انتخاب سیم و کابل برای روشنایی
- سیم کشی روشنایی ساختمانها: سیم برق مسی نمره 1.5 که هم پاسخگوی آمپر مصرفی بوده و هم از استحکام مکانیکی کافی برخوردار است.
- سیم یا کابل رابط روشناییهای آویزی تزئینی نصب ثابت: سیم نایلون 0.75×2، کابل افشان سبک 0.5×2 یا 0.75×2
- کابل رابط یا سیم چراغهای رومیزی و مطالعه: کابل افشان سبک 0.5×2 یا 0.75×2 گرد یا تخت
- مدار روشنایی اتاق عمل: سیم برق مسی دو و نیم میلیمتر مربع
- مدار روشنایی سالنهای تولید: سیم برق استاندارد 2.5 یا کابل افشان 2.5*2
- کابل مناسب روشنایی پارکینگها یا راه پله ها: کابل افشان یا مفتولی مسی دو یا سه رشته ارت دار
- روشنایی داخل استخرها: کابل افشان ضد آب 1×3 یا 1.5×3 (ارت دار) یا 4 رشته برای چراغهای RGB
- مناسب برای روشنایی ایوان یا بالکن و تراس خانه ها: کابل 1.5×2 یا 1.5×3
- کابل روشنایی معابر با کابل کشی زمینی برای 10 تیر چراغ 250 واتی با طول مسیر 200 متر: کابل برق مسی نیمه افشان زمینی (NYY) سایز 16×2 یا کابل زمینی آلومینیومی NA2XY یا NAYY سایز 25×2
- روشنایی محوطه پارک با 4 پروژکتور 400 واتی، طول مسیر کابل کشی 100 متر و کابل کشی هوایی: کابل خودنگهدار 16×2
- سیستم روشنایی اضطراری اتاق کنترل نیروگاه: کابل مقاوم در برابر حریق سایز 1.5×2 یا 2.5×2
- روشنایی بلوار به طول 2 کیلومتر با 40 تیر روشنایی که مصرف هر یک 400 وات است و تغذیه از طریق یک فیدر سه فاز 400 ولتی صورت میگیرد: کابل برق آلومینیومی سایز 120+240×3
خرید سیم و کابل مناسب روشنایی
این مرکز تجاری، کار را برای خرید آسان و مطمئن انواع سیم و کابل برق راحت کرده است. تعهد ما در رعایت حقوق مشتریان موجب شده همواره سیم و کابلهای استاندارد و مرغوب را پیشنهاد و ارائه دهیم. شما نیز میتوانید برای تهیه انواع کابل و سیم مناسب روشنایی در پروژه های کوچک، متوسط و بزرگ، با ما در ارتباط باشید.