هرگز نگران انتخاب کابل مناسب برای برق سه فاز نباشید. این گروه تجاری، هم اطلاعات کافی را در اختیار شما قرار میدهد و هم کابل استاندارد را.
اشتراک برق سه فاز
دلیل طراحی و استفاده از برق سه فاز، به مزیتهای فنی این نوع جریان برق متناوب برمیگردد. مثلاً، الکتروموتورهای سه فاز میتوانند گشتاور و توان مکانیکی بالاتری را در ابعاد کمتر، با راندمان بالاتر و کارکرد روانتر از موتورهای تک فاز فراهم سازند.
انتقال و توزیع برق به شکل سه فاز نیز موجب میگردد توان الکتریکی بیشتر با تلفات و افت ولتاژ کمتر در مقایسه با برق تکفاز به دست مصرف کنندگان برسد.
به این دلایل و علل مشابه دیگر، شاهد هستیم که خطوط انتقال و توزیع و برقِ بسیاری از کارخانه ها، کارگاهها، مجتمعهای مسکونی، اداری، آموزشی و رفاهی و مراکز پمپاژ آب کشاورزی، سه فاز میباشند. برای استفاده از اشتراک برق سه فاز، به کابل مناسبی نیاز خواهد بود.
کابل سه فاز چند رشته دارد؟
به منظور دستیابی به برق سه فاز، میشود از کابلهای متنوع و متناسبی استفاده نمود. در پاسخ به این پرسش، میتوانیم اینگونه بگوییم:
- یک کابل سه رشته برای مصارفی که صرفاً 3 فاز هستند و مصرف کنندۀ تکفاز وجود ندارد.
- یک کابل 3.5 یا چهار رشته برای حالتی که در کنار ماشین آلات سه فاز، مصارف تکفاز هم وجود دارند و به نول هم نیاز خواهد بود.
- یک یا دو کابل تک Core برای هر فاز و یک کابل تک هسته برای نول.
- یک کابل پنج کُر شامل : 3 فاز + نول + ارت
معیارهای انتخاب سایز کابل برق سه فاز
برای انتخاب سایز مناسب کابل در شبکۀ برق فشار ضعیف سه فاز (یعنی همان 400 ولت) سه نکتۀ زیر مهم هستند:
- مقدار برق مصرفی: که بر اساس توان مصرفی با واحد کیلو وات یا اسب بخار اعلام میشود و یا بر پایۀ جریان برق مورد نیاز با واحد آمپر
- مسافت: فاصله ای که میان نقطه انشعاب از خط اصلی توزیع برق تا محل مورد نظر وجود دارد.
- دمای محل نصب کابل: که بر انتقال گرمای حاصل از عبور جریان برق به بیرون از کابل، اثر میگذارد.
با دانستن این سه متغیر، میتوانیم به گزینۀ مناسب کابل از دیدگاه سایز دست یابیم.
اگر اشتراک برق شما 400 ولت نیست و از برق فشار متوسط 20 یا 33 کیلو ولت استفاده خواهید نمود، برای انتخاب کابل مناسب افزون بر نکاتی که گفتیم، توجه به جریان اتصال کوتاه شبکه نیز مهم خواهد بود و اساساً مهمترین عامل در تعیین سایز کابلهای MV به شمار میرود.
نکتۀ مهم دیگر، توجه به استاندارد بودن کابل و مرغوبیت ساخت آن است. چنین کابلی توانایی تأمین برق مطمئن و ایمن را خواهد داشت و از طول عمر بالاتری برخوردار خواهد بود.
انتخاب سایز کابل 3 فاز
ابتدا بر مبنای جریان برق مورد نیاز، به ظرفیت هر سایز از کابلهای برق نگاهی می اندازیم تا متوجه شویم که چه سایزی قادر به عبور این مقدار آمپر میباشد.
و جدول زیر حداکثر جریان مجاز کابلهای آلومینیومی (1.2)0.6/1 کیلو ولت PVC را در مصارف سه فاز نشان میدهد:
ممکن است دمای محل نصب کابل در زیر زمین یا هوا به غیر از 20 و 30 درجۀ سلسیوس باشد. در این حالت باید از ضرایب تصحیح مندرج در جدول زیر استفاده نمود:
پس از آن که حداکثر جریان مجاز کابلهای قدرت در سیستم سه فاز LV را دانستیم، اکنون با با فرض ضریب قدرت 0.85 و افت ولتاژ مجاز 3 درصد و با دانستن این که ولتاژ شبکۀ سه فاز فشار ضعیف 400 ولت است، سایز مناسب کابل سه فاز را بر حسب مسافت و افت ولتاژ مجاز محاسبه خواهیم کرد:
غالباً در مسافتهای کم، حداکثر آمپر مجاز کابلها تعیین کننده سایز مناسب هستند؛ اما در فواصل طولانی، نتیجۀ فرمول افت ولتاژ مشخص کنندۀ سایز کابلهای LV خواهد بود.
دو مثال برای محاسبه سایز کابل سه فاز
- برق رسانی به یک کارخانه در منطقۀ آب و هوایی معتدل از طریق کابل مسی زیر زمینی، با حداکثر جریان 80 آمپر سه فاز، فاصله 20 متری از شبکه توزیع برق و حداکثر افت ولتاژ مجاز 3%:
با مراجعه به جدول میبینیم که کابل 16×4 مسی میتوانند 80 آمپر سه فاز را تأمین نمایند. سپس از طریق فرمول و در نظر گرفتن جریان و مسافت، به عدد 3.51 برای کابل مسی میرسیم. نزدیک ترین سایز استاندارد کابل به این رقم، 4 میلیمتر مربع میباشد. بنابراین، کابل مسی 16×4 هم از نظر حداکثر جریان مجاز و هم از دیدگاه افت ولتاژ، مناسب این کاربرد خواهد بود. - تأمین انرژی الکتریسیته یک واحد دامپروری در فاصله 1200 متری از شبکه و مصرف برقی در حدود 25 آمپر 3 فاز:
با نگاهی به جداول بیشینه جریان مجاز، در مییابیم که سایزهای 1.5 مسی زمینی و 10 آلومینیومی قادر به عبور 25 آمپر خواهند بود. اما باید دید با در نظر گرفتن طول زیاد کابل و افت ولتاژ، به چه سایزی میرسیم. پس به سراغ فرمولها میرویم و اعداد را جایگذاری میکنیم. حاصل برای نوع مسی و آلومینیومی به ترتیب برابر با 65.79 و 105.26 خواهد شد. در نتیجه متوجه میشویم که کابل سه فاز 70 مسی یا کابل سه فاز 120 آلومینیومی، مناسب این مصرف برق هستند.
فروش کابل مناسب برق سه فاز
طبیعتاً پس از انتخاب سایز کابل برق سه فاز، نوبت به تهیۀ آن میرسد. دو دغدغه اصلی بسیاری از مشتریان در هنگام خرید کابل عبارتست از:
- استاندارد بودن کابل
- قیمت متعادل و منصفانه
این مجموعه، برای پاسخگویی مطلوب به این درخواستها و رفع دغدغه ها یا نگرانیهای مشتریان، انواع کابل را با تضمین تطابق با استانداردها، کیفیت ساخت مطمئن و قیمت منصفانه عرضه مینماید. انواع کابل سه فاز که با همین ویژگیها و در سایزهای گوناگون ارائه میگردند از این قرارند:
- افشان مسی برای کاربردهایی که قابلیت انعطاف مهم است.
- مفتولی مسی معمولی برای نصب ثابت در فضای سرپوشیده.
- مفتولی و نیمه افشان قدرت مسی، مناسب نصب در فضای داخل ساختمان، در هوای آزاد و نصب مستقیم زیر زمینی
- نیمه افشان آلومینیومی زمینی برای کابلکشی در داخل یا خارج از ساختمان و دفن مستقیم در زیر خاک
- مسی زره دار برای استفاده در فضای داخل یا خارج از ساختمان و دفن مستقیم زیر زمینی با استقامت مکانیکی بیشتر
- افشان مسی بسیار انعطاف پذیر با عایق و روکش مقاوم در برابر روغن و نفوذ آب